ریحانه الزهرا

این ادعا که رابطه پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) براساس خواهش‌های نفسانی و شهوانی بوده است، مطلب دروغی است.

امروزه از دشمنان اسلام در فضای مجازی  تلاش می‌کنند رابطه حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) با پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را رابطه شهوانی و بر اساس امیال نفسانی بیان کنند، و با این کار شأن و منزلت پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را پایین آورده و موجبات تنفر از اسلام را فراهم سازند. سرمنشأ این ادعا نیز حدیثی است که از عایشه نقل شده است به این مضمون که پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) صورت و دهان حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) را می‌بوسیده‌اند.

این ادعا را از چند جهت مورد ارزیابی قرار می‌دهیم:

الف) کدام پدری و لو بی‌دین، بی‌اخلاق و فاسد، با دختر خود چنین رفتاری دارد؟ تا چه رسد به پیامبری که به اعتراف دوست دشمن، سرمشق تمام اخلاق است و آمده است تا مکارم اخلاق را تمام کند و دارای خلق عظیم است.

ب) اگر شخصی با زندگی رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آشنایی داشته باشد، هیچ‌گاه به ذهنش هم خطور نمی‌کند، که سلوک و رفتار ایشان بر اساس امیال نفسانی بوده است، زیرا آن حضرت جوانی خود را به پاکی گذراند، آن‌چنان که در میان قوم خویش، به پاکی و خوش‌نامی مشهور شد و به «امین» مشهور گردید، و بعدها که متأهل می‌شود نیز با زنی بیوه(خدیجه) مدت‌ها زندگی می‌کند، در حالی‌که می‌توانست در همان جوانی با صورت زیبایی که داشت، همسری جوان و باکره برای خود انتخاب کند و برای خود کنیزان بسیاری فراهم آورده و مانند دیگران از آنان کام گیرد. اما همه مردم از او را به پاک‌دامنی یاد می‌کنند که حتی یک بار هم به فاحشه خانه‌های موجود در مکه نرفت و در مجلس لهو و لعبی حاضر نشد و حال آن‌که این مجالس در آن زمان بسیار معمول بود. و بعدها نیز که چند همسر برای خود می‌گیرد، از بین آن‌ها تنها عایشه،باکره بوده است، حال آنکه ایشان، رهبر بزرگ‌ترین حکومت عربستان بودند، و شرائط برای انتخاب هر دختری برای ایشان فراهم بود، پس نیازی نبوده است که(نعوذبالله) با فرزند خویش چنین رابطه‌ای بر قرار کند.

ج) از سوی دیگر روایت کننده این موضوع عایشه است، شخصی که پیامبر وی را با لقب حمیرا(زن سرخ موی زیبا) توصیف کرده است، اکنون جای این سوال است، که اگر(نعوذ بالله) رابطه پیامبر با دخترش بر اساس امیال نفسانی بوده است، چرا عایشه هیچ‌گاه اعتراضی نکرد و نگفت: من خودم در اختیار شما هستم، چرا با فاطمه این عمل را انجام می‌دهی!؟ این نکته بازگو کننده این واقعیت است که عایشه، اصلاً از این رابطه، چنین این برداشتی را نداشته است و تنها علت این همه محبت را از پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) جویا می‌شود.

د) علاوه بر آن از عایشه دو نوع روایت در مورد رابطه حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) و پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل شده است، در یک روایت این‌گونه آمده است که هرگاه حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) وارد می‌شد آن حضرت از جا برخواسته و پیشانی ایشان را بوسیده و وی را در جای خویش قرار می‌داد[1] و در روایت دیگر این گونه آمده است که پیامبر، دهان حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) را می‌بوسید.[2] لذا با توجه به این که آن حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) در زمان وفات حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) پنج سال داشته‌اند، و عایشه نیز سه سال بعد از حضرت خدیجه به خانه پیامبر آمده است[3] این نکته فهمیده می‌شود، که روایاتی، بوسیدن دهان آن حضرت مربوط به قبل از بلوغ حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) است و روایاتی که بر بوسیده شدن پیشانی دلالت دارد، مربوط به بعد از بلوغ است، و این مطلب نیز هیچ گونه اشکالی ندارد، زیرا این گونه رابطه‌ها هم اکنون در دوران معاصر نیز بین دختربچه‌ها و پدر وجود دارد، بدون اینکه شخصی از آن برداشت، شهوانی و جنسی داشته باشد.

و) این روایات در کتاب «إعلام الورى» مرحوم طبرسی(ره) نقل شده است، که ایشان نیز از «تفسیر قمی» علی بن ابراهیم نقل می‌کند، ولی تا آن‌جایی که ما تحقیق کردیم، این روایت در این تفسیر وجود ندارد، یا حدأقل در نسخه‌ای که اکنون در دسترس ماست، چنین روایتی موجود نیست، به همین خاطر سلسله سند این روایت برای ما مشخص نیست و روایت ضعیف است.

_____________________________
پی‌نوشت
[1]. إعلام الورى بأعلام الهدى، أمين الاسلام‏ طبرسی، اسلاميه‏، ص150.
[2]. همان.
[3]. صحيح البخاري، دار ابن كثير، اليمامة - بيروت، الطبعة: الثالثة، 1407 – 1987، ج 3 ، ص 3606، ح3606

- طبق نظر مقام معظم رهبری؛ باید از مقدمات حرام در تلقیح، اجتناب شود ولی کودک به دنیا آمده، ملحق به صاحب نطفه و تخمک است.

سوال: آیا خانمی که از طریق برادر تلقیح انجام داده، مشکل محرمیت با بچه به دنیا آمده دارد؟

پاسخ:

مقام معظم رهبری: به طور کلی تلقیح مصنوعی حتی در فرض مذکور فی نفسه اشکال ندارد، ولی باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام اجتناب شود، به هر حال در صورتی که با این روش کودکی به دنیا بیاید، ملحق به صاحب نطفه و تخمک است. [1]
آیت الله مکارم: چنانچه نطفه برادر و همسرش را در خارج رحم ترکیب نموده سپس نطفه را در رحم خواهر قرار داده اند، بچه حلال زاده است البته کودک به صاحبان نطفه و زنی که کودک در رحم او بوده محرم است. [2]
آیت الله سیستانی: اگر تلقیح در خارج رحم انجام بگیرد، اشکال ندارد ولی به احتیاط واجب از تلقیح نمودن با اسپرم برادر خانم اجتناب شود. [3]
آیت الله وحید: اگر زنِ تلقيح شده بچّه دار گردد آن بچّه فرزند صاحب نطفه است و تمام احكام اولاد بر او جارى است و زنى هم كه به وسيله تلقيح بچّه دار شده مادر آن بچّه است و احكام اولاد بر او جارى است. [4]
آیت الله شبیری زنجانی: بچه تولد یافته با زن مذکور محرم است. [5]
آیت الله فاضل: اگر نطفه زن و شوهر ترکیب و در رحم خواهر مرد قرار داده شود، حرام است، در این فرض نیز اگر این کار حرام انجام شود فرزند، به همان زن و شوهر تعلق دارد و تمام احکام فرزندی و پدر و مادری بین آنها جاری می شود و نسبت به زن صاحب رحم که خواهر آن مرد باشد، نسبت فرزند عرفی را پیدا می کند و با فرزندان او محرم می باشد و در هرصورت بر مرد و زنی که صاحب نطفه و تخمک هستند واجب است بچه را نگهداری کنند و از او مراقبت کند و اگر به زن صاحب رحم بسپارد که او نگهداری کند در صورت که او برای نگهداری و شیر دادن بچه اجرت بخواهد باید اجرت نگهداری بچه را بدهند. و زن صاحب رحم بعد از به دنیا آمدن بچه می تواند بچه را به پدر و مادر واقعی او بدهد یا باموافقت آنها خودش نگهداری کند. [6]

—————-
پی نوشت:
[1]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری، شماره استفتاء: o17258mZ6ic.
[2]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مکارم شیرازی، کد رهگیری: 9602230184.
[3] استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سیستانی.
[4]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله وحید.
[5]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله شبیری، شماره سوال: 39071.
[6]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله فاضل لنکرانی، کد رهگیری: 9600674.

طبق نظر مقام معظم رهبری؛ به طور کلی تلقیح مصنوعی، فی نفسه اشکال ندارد ولی باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام، اجتناب شود.

سوال: آیا تلقیح اسپرم از برادر، باجناق یا بیگانه اشکال دارد؟

پاسخ:
مقام معظم رهبری: به طور کلی تلقیح مصنوعی حتی در فرض مذکور فی نفسه اشکال ندارد، ولی باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام اجتناب شود، به هر حال در صورتی که با این روش کودکی به دنیا بیاید، ملحق به صاحب نطفه و تخمک است. [1]
آیت الله مکارم: تلقيح نطفه بيگانه، شرعا حرام است و فرزند حاصل نامشروع خواهد بود، ولي چنانچه نطفه زن و شوهري گرفته، و در خارج رحم ترکيب، سپس به رحم زني تلقيح گردد اين کار ذاتا اشکالي ندارد، ولي با توجه به اينکه غالبا مستلزم لمس و نظر نامشروع است تنها در صورت ضرورت جايز است. و در هر حال فرزند متعلق به صاحبان نطفه است، هر چند بر مادر جانشين و شوهرش نيز محرم است. [2]
آیت الله سیستانی: اگر تلقیح در خارج رحم انجام بگیرد، اشکال ندارد. [3]
آیت الله وحید: حرام است. [4]
آیت الله شبیری زنجانی: به طور کلی لقاح تخمک و اسپرم غیر زن و شوهر- ولو در خارج رحم - حرام است بنابراین تلقیح نطفه محارم مثل برادر مطلقا جایز نیست. [5]
آیت الله فاضل: اگر منظور این است که نطفه منعقد شده زن و شوهر را دررحم زن بیگانه قرار بدهد، قرار دادن نطفه منعقد شده زن و شوهر در رحم زن بيگانه، جايز نيست، فرقی نمی کند زن بیگانه از ارحام باشد یا غیر ارحام چه نطفه به صورت طبيعى منعقد شده باشد و يا به صورت مصنوعى ولى چنانچه اين عمل حرام انجام شود، فرزند به مرد صاحب اسپرم و زن صاحب تخمك تعلّق دارد ولى نسبتش با زنى كه در رحم او پرورش يافته، نسبت فرزند عرفى است و همه احكام فرزند عرفى از قبيل محرم بودن و غيره را دارد. [6]

—————-
پی نوشت:
[1]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری، شماره استفتاء: o17258mZ6ic.
[2]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مکارم شیرازی، کد رهگیری: 9602230184.
[3] استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سیستانی.
[4]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله وحید.
[5]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله شبیری، شماره سوال: 39071.
[6]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله فاضل لنکرانی، کد رهگیری: 9600674.

امام_على عليه السلام:

از كسى كه تو را بى جهت مدح و ستايش مى كند، پرهيز كن؛ زيرا زود باشد كه بى جهت نيز [توسط او ]بى حرمت و آبرو شوى
?ميزان الحكمه ج۱۰ ص۴۴۱

در سال پنجا‌ه ونه بنده از اين لباسهاى فرم سربازى يا بسيجى م‏یپوشیدم زير قبا می آمدم تهران. از مناطق جنگى كه غالبًا در آن سال آ‌نجا بودم. هردفعه می آمدم می رفتم خدمت امام گزارشى عرض می كردم. اّولين بارى كه با اين لباس كه البته رويش قبا پوشيده بودم رفتم خدمت ايشان. ايشان شديداً متأثر شدند، گفتند يك روزى بود كه اين لباس ـ لباس ُجندى خلاف مرّوت محسوب می شد. اگر عالمى لباس ُجندى ـ می پوشيد پشت سرش نماز نمی شد خواند خلاف مرّوت بود. از كتب فقهيه هم مثال زدند براى خلاف مرّوت به لباس جندی.

اّما امروز روحانيت اسلام افتخار می كند كه اين لباس را می پوشدشديداً ايشان متأثر شدند و ابراز خشنودى و خوشحالى كردند حقيقت همين است. آن ُجندها واقعش هم اين بود كه پوشيدن لباسشان خلاف مرّوت،بلكه خلاف عدالت بود. اّما ُجند امام زمان لباسش از همه كس مناسبتر براى ماست، كه اّدعاى اين را داريم و كوشش را زديم كه ما لشکر امام زمانيم.

بیانات رهبری برگرفته از کتاب مدح خورشید ص۳۵

#انقلاب در قاب خاطرات

 مردی از امام_باقر (علیه السلام) پرسید: چرا جمعه را جمعه نامیدند؟

حضرت فرمودند:

?همانا خداوند متعال، در روز جمعه مخلوقاتش را جمع نمود برای میثاق گرفتن بر ولایت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و وصی او امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام. پس این روز را جمعه نامیدند زیرا کل خلق، در آن جمع شدند‌.

ان الله عز‌وجل جمع فیها خلقه لولایة محمد و وصیه فی المیثاق فسماه یوم الجمعه لجمعه فیه خلقه

? الکافی: ج۳،ص۴۱۵.

​ طبق نظر مقام معظم رهبری؛ به طور کلی تلقیح مصنوعی، فی نفسه اشکال ندارد ولی باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام، اجتناب شود.

سوال: آیا تلقیح اسپرم از برادر، باجناق یا بیگانه اشکال دارد؟

پاسخ:
مقام معظم رهبری: به طور کلی تلقیح مصنوعی حتی در فرض مذکور فی نفسه اشکال ندارد، ولی باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام اجتناب شود، به هر حال در صورتی که با این روش کودکی به دنیا بیاید، ملحق به صاحب نطفه و تخمک است. [1]
آیت الله مکارم: تلقيح نطفه بيگانه، شرعا حرام است و فرزند حاصل نامشروع خواهد بود، ولي چنانچه نطفه زن و شوهري گرفته، و در خارج رحم ترکيب، سپس به رحم زني تلقيح گردد اين کار ذاتا اشکالي ندارد، ولي با توجه به اينکه غالبا مستلزم لمس و نظر نامشروع است تنها در صورت ضرورت جايز است. و در هر حال فرزند متعلق به صاحبان نطفه است، هر چند بر مادر جانشين و شوهرش نيز محرم است. [2]
آیت الله سیستانی: اگر تلقیح در خارج رحم انجام بگیرد، اشکال ندارد. [3]
آیت الله وحید: حرام است. [4]
آیت الله شبیری زنجانی: به طور کلی لقاح تخمک و اسپرم غیر زن و شوهر- ولو در خارج رحم - حرام است بنابراین تلقیح نطفه محارم مثل برادر مطلقا جایز نیست. [5]
آیت الله فاضل: اگر منظور این است که نطفه منعقد شده زن و شوهر را دررحم زن بیگانه قرار بدهد، قرار دادن نطفه منعقد شده زن و شوهر در رحم زن بيگانه، جايز نيست، فرقی نمی کند زن بیگانه از ارحام باشد یا غیر ارحام چه نطفه به صورت طبيعى منعقد شده باشد و يا به صورت مصنوعى ولى چنانچه اين عمل حرام انجام شود، فرزند به مرد صاحب اسپرم و زن صاحب تخمك تعلّق دارد ولى نسبتش با زنى كه در رحم او پرورش يافته، نسبت فرزند عرفى است و همه احكام فرزند عرفى از قبيل محرم بودن و غيره را دارد. [6]

—————-
پی نوشت:
[1]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری، شماره استفتاء: o17258mZ6ic.
[2]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مکارم شیرازی، کد رهگیری: 9602230184.
[3] استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سیستانی.
[4]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله وحید.
[5]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله شبیری، شماره سوال: 39071.
[6]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله فاضل لنکرانی، کد رهگیری: 9600674.

روزی مرحوم اقای بروجردی، مرحوم آقای حجت،مرحوم آقای صدر ،مرحوم آقای خوانساری  رضوان الله علیهم برای مذاکره در یک امر سیاسی در منزل ما جمع شده بودند. به آنان عرض کردم که شما قبل از هر کار تکلیف این مقدس نماها را روشن کنید. با وجود آنها مثل این است که دشمن بشما حمله کرده و یک نفر هم محکم دستهای شما را گرفته باشد.

امروز جامعه مسلمین طوری شده که مقدسین ساختگی جلو نفوذ اسلام و مسلمین را می گیرند و به اسم اسلام به اسلام صدمه می زنند.

کتاب حکومت اسلامی امام خمینی ص۱۷۲

۱.آدمی از کالبدی به نام «جسم» و گوهری به نام «روح» تشکیل شده و پیدایش او با آفرینش جسم شروع می شود و با پویش روح ‍دوام می یابد. از طرف دیگر، یکی از خواسته های بدیهی و فطری انسان ها یافتن سعادت است. برای یافتن سعادت موعود باید جسم و جان را شناخت و آداب سالم زیستن و آفات تباه شدن آنها را شناخت. شناخت بدن و ارایۀ دستورهای مربوط به حفظ، تقویت، بهداشت و درمان بیماری های آن را علم طب، عهده دار است و بیشتر مردم نیز کم و بیش با آن سروکار دارند، [1]ولی باید دانست که تأثیر خوراکی ها بر جسم و روح انسان، امری علمی، محسوس و تجربه پذیر است. خوراکی ها همان گونه که مایۀ رشد و سلامت جسم و روح است می تواند آشفتگی مزاجی، اختلال روانی و بیماری های جسمانی را به همراه داشته باشد. خداوند متعال که به علم و حکمت بالغۀ خویش بر همۀ مصلحت ها و مسیر رشد و تکامل انسان آگاه است، رهنمودهایی را در زمینۀ خوراکی ها، ارایه داده است تا انسان در پرتو آن بتواند خوراکی ها و آشامیدنی هایی را که به وی رشد بیشتری می دهد شناسایی نماید و از آن بهرۀ بیشتری برد؛ چنان که از آن دسته خوراکی ها و آشامیدنی هایی که مانع پیشرفت یا سبب سقوط وی می شود نیز خودداری نماید.

2. شکّی نیست که نوع غذا، هم روی جسم اثر دارد و هم روح انسان را تحت تأثیر قرار می دهد. اسلام نیز هر دو موضوع را مورد دقت و کنکاش قرار داده است و همان طور که خوردن غذاهای حلال، در اخلاق و رفتار و حالات و مسائل باطنى و روانى انسان تأثیر بسزایى دارد، براى غذاهای حرام[2] نیز آثار بدی در شئون رفتار فردی و اجتماعی است. لذا در روایات، خوردن برخی از اعضای حیوانات حلال گوشت حرام دانسته شده است و از طرفی، به کم خوردن برخی دیگر از اجزای حلال سفارش شده است، که هر دو بر طبق حکمت و مصلحتی می باشد.

3. در جهت پرورش روح انسانی و کسب فضایل اخلاقی، اگر چه خوردن اجزای همچون جگر و دل حیوانات حلال گوشت از جهت بهداشتی و پزشکی برای جسم دارای فوایدی است، اما نباید از این حقیقت غافل شد که جسم به همراه روح، مایۀ رشد و تکامل انسانی می شوند. لذا در دین اسلام سفارش شده است که در خوردن گوشت و اجزای حلال آن زیاده روی نکرده و حالت حدّ وسط و اعتدال رعایت شود.[3]

بعضی از مردم به رمزهای روانی و باطنی تغذیه یا آگاهی  ندارند، یا اعتنا نمی کنند و گمان مى کنند سفره هاى رنگین و لقمه هاى چرب و نرم بهترین غذاست، و حال آن که موجب قساوت قلب و بیماری های روحی و روانی می شود.

4. جسم انسان به عناصر اصلى غذایى (مواد قندى، چربى ‏ها، پروتئین‏ ها، ویتامین ‏ها و مواد معدنى) نیاز دارد که مقداری از این ها را مواد گوشتی حلال - مانند جگر و دل- تأمین می کند، اما خوردن برخی از این مواد گوشتی به جهت آثار منفی که در جسم و روح دارند، سفارش به نخوردن آن شده است. در این باره به ذکر دو روایت بسنده می شود. امام علی(ع) می فرماید: «پیامبر(ص) قلوه‏ نمی خوردند، نه این که حرام کرده باشند؛ چون نزدیک مخرج بول است»؛[4] یعنى سبب کراهت خوردن قلوه[5]‏ از این جهت است که نزدیک محل بول حیوان است.

امام صادق(ع) می فرماید: «پیامبر اکرم(ص) گوشت دست‏ گوسفند را دوست داشت و از ران خوشش نمى ‏آمد؛ چون نزدیک مخرج بول است».[6]

امام رضا(ع) می فرماید: «خوردن کلیه‏ (قلوه) گوسفند و تودلی هاى آن مثانه را تغییر می دهد».[7] تغییر مثانه عبارت از اختلال مجارى ادرار است‏.

5. این موارد هر چند ناظر به جسم آدمی است، ولی ارتباطی که جسم با روح دارد، یقیناً اثر منفی آن به روح نیز سرایت می کند و همین باعث مشکلاتی در رفتار و کردار انسان می شود.

6. در غذای حلال شایسته است که انتخاب خوراکی ها را میان پاکیزه و پاکیزه تر قرار داد؛ هر چند هر کدام از غذاهای حلال در علم طب دارای فوایدی هستند، همان طور که با دقت در روایات ذکر شده و روایاتی از این دست، در می یابیم که پیامبر اسلام(ص) میان غذای پاک و پاکیزه تر، غذای پاکیزه تر را انتخاب می کردند.[8]

[1]. ر.ک: نمایه «تعامل طب سنتی با دانش نوین پزشکی»، سؤال 13398.

[2]. ر.ک: نمایه های «حیوانات حرام گوشت»، سؤال 2166؛ «حکم خوردن دنبلان»، سؤال 15950. 

[3]. ر.ک: نمایه «آثار منفی پرخوری»، سؤال 8474.

[4]. شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا علیه السلام، محقق و مصحح: لاجوردى، مهدى، ج 2، ص 41،‏ نشر جهان، تهران، چاپ اول، 1378ق.

[5]. امام خمینى، تحریر الوسیلة، ج 2، ص 161، مؤسسه مطبوعات دار العلم، قم، چاپ اول، بی تا.

[6]. طبرسى، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، ص 159، شریف رضى، قم، چاپ چهارم، 1412ق؛ و ر.ک: شیخ صدوق، علل الشرائع، ج 1، ص 134، کتاب فروشى داورى، قم، چاپ اول، 1385ش.

[7]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 59، ص 321، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.

[8] ر. ک: غذاهای مورد علاقه پیامبر اسلام(ص)، پاسخ 20633.