ریحانه الزهرا

 پنجاه و چهارمین هفته ختم قرآن کریم برنامه سمت خدا با گرامیداشت یاد فقیه و اصولی بزرگ محمد باقر بن محمد اکمل اصفهانی (۱۱۱۸ق ـ ۱۲۰۵ق)، مشهور به وحید بهبهانی برگزار گردید. 
? وی از سوی سید محمد طباطبایی اصفهانی، «وحید عصر» (یگانه دوران) لقب گرفت و به لقب‌های دیگری همچون «استاد اکبر»، «استاد کل» ، «علامه ثانی» و «محقق ثالث» مشهور است. وی با اخباری گری و اخباریان تندرو ( کسانی که اجتهاد را در فقه شیعه قبول نداشتند ) مبارزه می کرد و در نهایت با فعالیتهای او اخباریگری به حاشیه رفت. 
? وحید بهبهانی را باید از پایه‌گذاران اجتهاد اصولی در عصر اخیر دانست. او مسئلهٔ اجتهاد و وجود مجتهد را برای قانون‌گذاری و بیان احکام (همانند وجود طبیب برای سلامت مردم) برای نظم بخشیدن به معاش و معاد مردم ضروری می‌دانست. (رساله أجوبة المسائل، ص ۷). وی دربارهٔ اهمیت اجتهاد و جایگاه مجتهد، مرتبهٔ اجتهاد را نیابت پیامبر و امام معصوم(ع) می‌دانست و مجتهد را همانند پیامبران بنی اسرائیل تلقی می‌کرد و علم فقه را از فیوضات ربانی و انوار الهی معرفی می‌نمود که خداوند آن را در قلب مجتهد قرار می‌دهد.

وحید بهبهانی بر این باور بود که احکام اسلام قابلیت ورود به همه مسائل را دارد به شرط اینکه اجتهاد به کمک آن بیاید.
? وی حدیثی از امام محمد باقر(ع) نقل می‌کرد که در آن بر شمول دایرهٔ دین تأکید می‌کرد. «خداوند متعال هیچ چیزی را که مردم در زندگی خود به آن نیاز دارند فروگذار نکرده مگر اینکه درباره آن قانونی در کتاب خود نازل کرده و برای پیامبرش آن را بیان فرموده است. همچنین برای هر رفتاری حد و مرزی قرار داده و بر آن حد نیز نشانه‌ای مقرر کرده که بر آن دلالت می‌کند و برای کسی که از آن حد فراتر رود، مجازات و تعزیز معین کرده است».
? او بر اساس این حدیث استناد می‌کرد که می‌توان در احکام دینی اجتهاد کرد و امور دنیوی را سامان داد. آیت الله بهبهانی بر این باور بود که دین اسلام شریعت سهله و دین سمحه است و در تشریح احکام آن، جانب تساهل و تسامح مراعات شده است. از دیدگاه وی، عنصر رحمت و رأفت در پیامبر(ص) نسبت به تمام جهانیان و نیز نگرانی آن حضرت از مشقت امتش که در شریعت وی تجلی یافته، امری مسلم و خدشه‌ناپذیر است.
? آیت الله وحید بهبهانی با ترسیم عقلانیت و با بصیرتی اجتهادی، به عرصهٔ دین‌داری وارد شد و فقه شیعه را به اقتداری دوباره بازگرداند؛ اقتداری که در پیوند با فهم صحیح از احکام دینی حاصل شده بود.
▪️ ایشان پس از عمری مجاهدت در راه تبیین اصول فقه شیعه در سن ۸۷ سالگی به دیدار حق شتافت و در جوار حرم حسینی به خاک سپرده شد.
? @samtekhoda3