ریحانه الزهرا

شهيد مطهّرى قدس سره در تفسير سوره حمد، ابن عباس، عاصم، كسايى، ابن عمر، ابن زبير، عطاء، ابن طاووس، فخررازى وسيوطى را از جمله كسانى معرّفى مى كند كه بسم اللَّه را جزء سوره مى دانستند.

در تفسير قرطبى از امام صادق عليه السلام نقل شده است: «بسم اللَّه» تاج سوره هاست. تنها در آغاز سوره برائت (سوره توبه) «بسم اللَّه» نيامده و اين به فرموده حضرت على عليه السلام به خاطر آن است كه «بسم اللَّه» كلمه امان و رحمت است، واعلام برائت از كفّار و مشركان، با اظهار محبّت ورحمت سازگار نيست.(16)

سيماى «بسم اللّه»

. «بسم اللَّه» نشانگر رنگ وصبغه ى الهى وبيانگر جهت گيرى توحيدى ماست.(17)

. «بسم اللَّه» رمز توحيد است وذكر نام ديگران به جاى آن رمز كفر، و قرين كردن نام خدا بانام ديگران، نشانه ى شرك. نه در كنار نام خدا، نام ديگرى را ببريم ونه به جاى نام او.(18)

. «بسم اللَّه» رمز بقا ودوام است. زيرا هرچه رنگ خدايى نداشته باشد، فانى است.(19)

. «بسم اللَّه» رمز عشق به خدا وتوكّل به اوست. به كسى كه رحمان و رحيم است عشق مى ورزيم و كارمان را با توكّل به او آغاز مى كنيم، كه بردن نام او سبب جلب رحمت است.

. «بسم اللَّه» رمز خروج از تكبّر و اظهار عجز به درگاه الهى است.

. «بسم اللَّه» گام اوّل در مسير بندگى و عبوديّت است.

. «بسم اللَّه» مايه فرار شيطان است. كسى كه خدا را همراه داشت، شيطان در او مؤثّر نمى افتد.

. «بسم اللَّه» عامل قداست يافتن كارها و بيمه كردن آنهاست.

. «بسم اللَّه» ذكر خداست، يعنى خدايا! من تو را فراموش نكرده ام.

. «بسم اللَّه» بيانگر انگيزه ماست، يعنى خدايا هدفم تو هستى نه مردم، نه طاغوت ها ونه جلوه ها و نه هوس ها.

. امام رضاعليه السلام فرمود: «بسم اللَّه» به اسم اعظم الهى، از سياهى چشم به سفيدى آن نزديك تر است.(20)

—–

7) بحار، ج 20 ص 218.

8) هود، 41.

9) نمل، 30.

10) كنزالعمّال، ح 29558.

11) تفسيربرهان، ج 1، ص 43.

12) مسند احمد، ج 3، ص 177 و ج 4، ص 85.

13) مستدرك، ج 3، ص 233.

14) بحار، ج 85، ص 20.

15) سنن بيهقى، ج 2، ص 50.

16) تفسير مجمع البيان و فخررازى.

17) امام رضاعليه السلام مى فرمايد: بسم اللَّه يعنى نشان بندگى خدا را بر خود مى نهم. تفسير نورالثقلين.

18) نه فقط ذات او، بلكه نام او نيز از هر شريكى منزّه است؛ «سبّح اسم ربّك الاعلى» حتّى شروع كردن كار به نام خدا و محمدصلى الله عليه وآله ممنوع است. اثبات الهداة، ج 7، ص 482.

19) كلّ شى ء هالك الاّ وجهه» قصص، 88.

20) تفسير راهنما.

??????

@danaey