مرز‌های دخالت بستگان در ازدواج جوانان
اگر هر کس بخواهد در زمینه ازدواج جوانی که در فامیل هست، نظر بدهد و انتظار داشته باشد که دقیقا نظرش اِعمال شود، باید بپذیریم که در اکثر مواقع این خواستگاری‌ها به ازدواج ختم نشود.
در ازدواج مشورت کردن با اطرافیان و کسب اطلاعات از آنها تا زمانی که به دخالت منجر نشده است خوب است ولی فراتر از آن می‌تواند باعث ایجاد مانع در فرایند ازدواج شود.
با مخالفت والدین در ازدواج، چه باید كرد؟
تسهیل ازدواج مقدمه رواج عفت و حجاب است.
امروزه یکی از گلایه‌های اصلی جوانان، وجود دخالت‌های بیش از حد و سخت‌گیرانه اطرافیان در ازدواج و طی نمودن مراحل بعد از آن می‌باشد. آمارها به خوبی نشان می‌دهد که سایه شوم دخالت‌های بی‌جای اطرافیان، تا سال‌های متمادی بر روابط زوجین سایه می‌اندازد و به تیره و تار شدن هر چه بیشتر این روابط می انجامد.
وقتی به آمارهای طلاق رجوع می‌کنیم می‌بینیم که “27درصد از متقاضیان طلاق در ایران، دخالت‌های بی‌جای خویشان و آشنایان را علت تقاضای جدایی دانسته‌اند".[1] این مساله نشان‌دهنده این است که خانواده‌ها و بستگان، نقش تسهیلی و حمایتی خود را تا حدودی از دست داده‌اند و موجبات شدت یافتن موانع و مشکلات در مسیر جوانان را فراهم ساخته‌اند.
اسلام به خلاف نگاهی که الان در جامعه در حال شکل گرفتن است، بر آسان‌گیری در امر ازدواج، تاکید دارد و آن را نشانه برکت می‌داند؛ پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله در این باره می‌فرمایند:«إنّ مِن يُمنِ المرأةِ تَيِسيُر خطبتها و تيسيرُ صداقها؛ از نشانههای برکت زن آن است که خواستگاری و مهریه‌اش آسان و اندک گرفته شود.»[2]
برای اینکه ما بدانیم در این فضا با چه مشکلاتی دست به گریبان هستیم، ادامه مطلب را در پاسخ به سوال یکی از کاربران محترم رهروان ولایت با عنوان “بعد از مادربزرگ نادان به یک عشق واقعی رسیدم” دنبال می‌نماییم که در سوال خود بیان کرده‌اند: ” دو مرتبه عاشق شده‌ام و هر بار که به خواستگاری فرد مورد علاقه‌ام رفته‌ام، با نظر مخالف خانواده و بستگان آنها ازدواج برهم خورده است. اکنون بار سومی است که به فرد دیگری به عنوان همسر آینده می‌اندیشم و عاشقانه او را دوست می‌دارم ولی از ترس اینکه مبادا خانواده یا یکی از اطرافیان آن شخص نظر مثبتی نداشته باشد و باز هم این ازدواج سر نگیرد، از بیان علاقه قلبی خودم و اقدام به خواستگاری رسمی، هراس دارم. از شما در این باره راهنمایی می‌خواهم.”
در پاسخ به سوال این کاربر محترم و در راستای مطالبی که از ابتداء مطرح کرده‌ایم باید بگوییم که هر کدام از این خواستگاری‌ها و شنیدن جواب‌های منفی با وجود دلبستگی‌هایی که ممکن است به وجود آورده باشد، در زمان‌های بعد، خود مشکلات جدیدی را تولید خواهد کرد مشکلاتی از جمله سختی فراموش کردن فردی که به دل شما نشسته است.
در گام نخست باید یک مساله را به عنوان مقدمه بررسی نماییم و بعد به سراغ پاسخ به سوال اصلی شما برویم.
مساله شما قدری برای ما مبهم است یعنی ما می‌خواهیم دقیق تر بدانیم که:
1.منظور شما از عاشق شدن آیا همان علاقه‌ها و جذب شدنهای ابتدایی است یا این که از سر شناخت کامل دلبسته و شیفته آنها شده بودید؟
2.اگر یک نوع شیفتگی ایجاد شده آن‌گاه طریقه شناخت شما چگونه بوده است که پیش از مطرح کردن با خانواده‌ها و جدی‌تر شدن ماجرا، به یک باره با این همه مخالفت روبرو شده‌اید؟(مثلا کانال آشنایی شخصی بوده یا با اطلاع خانواده‌ها بوده است)
3.الان تکلیف آن علاقه‌هایی که ایجاد شده به چه صورت است و چگونه توانسته‌اید آن علاقه‌ها را از دل و ذهن خود جدا سازید؟
4.از یک جواب منفی گرفتن تا خواستگاری و حتی علاقمندی بعدیتان چقدر طول کشده است؟
جواب به این سوالات قطعا در پاسخگویی ما تاثیر داشت ولی به هر حال برای خود شما پاسخ دادن به این سوالات نیز در باز شدن ذهن و استحکام در قدرت تصمیم‌گیریتان کمک فروانی خواهد کرد.
حال به سراغ پاسخ به سوال‌تان می‌روم که با این موردی که به او علاقمند شده‌اید چگونه برخورد کنید.
به صورت منطقی هرچه شما پیش از آنی که علاقه‌ها و وابستگی‌هاتان شدت پیدا کند، بتوانید سریع‌تر تکلیف خود را مشخص نمایید، بهتر است پس:
1.علاقه را معیار قرار ندهید که چون علاقمندم و ترس از شنیدن نه دارم پس در همین حال بمانم؛ به این دلایل که به خود می‌گویید: “لااقل علاقه را دارم و سرخورده نیز نشده‌ام".
2.ببینید بهترین رفتار منطقی در این فضا چیست؟ بهترین رفتار به طور قطع رفتاری جراتمندانه است تا شما را از بلاتکلیفی خارج نماید و شما هم این مسیر را برگزینید.
3.همان‌گونه که تجارب قبلی نیز نشان می‌دهد که در بحث خواستگاری افراد دیگری غیر از دختر دخیل هستند پس خواستگاری رسمی از طریق خانواده‌ها بهترین گزینه است.
4.برای آشنایی بیشتر مستقیما با خود دختر مرتبط نشوید چون هم از لحاظ شرعی ممکن است مشکلاتی ایجاد شود و هم اینکه به همان دلبستگی‌های ناایمن و بلاتکلیف‌ساز دامن بزند.
5.نه از نه شنیدن بترسید و نه تا جواب منفی به شما داده شد فوری میدان را خالی کنید بلکه در این فضا راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید طی نمایید. مثل اینکه با استفاده از واسطه‌های دارای نفوذ، صحبت‌ها را به قصد حل مسائل و رفع ابهامات ادامه دهید.
در پایان نیز به این مطلب اشاره می‌کنیم که گرچه که خانواده‌ها باید در امر ازدواج، بنا بر معیارهای اسلامی، ازدواج را آسان بگیرند، ولی باز هم برای جوانان نباید سخت‌گیری خانواده‌ها مستمسکی باشد که با دور زدن آنها، خودشان مستقیما با شخص مورد علاقه‌شان ارتباط بگیرند که این کار مشکلات را پیچیده‌تر خواهد کرد و همچنین باید خودتان را آن قدر محکم نگه‌دارید که با یک نه شنیدن که خاصیت خواستگاری‌هاست، دنیا را تمام شده نبینید؛ چرا که به طور معمول افراد دارای حق انتخاب هستند و جواب منفی دادن هر کدام از دو طرف به دیگری، هیچ‌گاه دلیل بر بدی آن شخص که جواب منفی را دریافت کرده نیست.
پی‌نوشت:
1.زوج‌درمانی با روی‌آورد اسلامی ،نویسنده: محمدرضا سالاری فر، انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سال95، قم.
2.نهج الفصاحة (مجموعه كلمات قصار حضرت رسول صلى الله عليه و آله)، نویسنده:پاينده ابو القاسم، ص342، دنياى دانش - تهران، چاپ: چهارم، 1382ش.
برداشته شده از سایت رهروان ولایت