ریحانه الزهرا

سوال: اگر دختری در مرگ مادرش، لباس چاک کرده، موهاش را کنده و صورت و بدنش کبود شود؛ آیا باید کفاره بدهد؟

پاسخ:
مقام معظم رهبری: گريه بر ميّت جايز بلكه گاهى در وقت شدت غم مستحب است، وليكن نبايد چيزى بگويد كه موجب غضب پروردگار باشد. و همچنين نوحه‏ خوانى براى ميّت، با شعر و غير شعر، در صورتى كه مشتمل بر دروغ و حرام ديگرى نباشد جايز است، بلكه بنابر احتياط (واجب) بايد مشتمل بر نفرين و مرگ هم نباشد. و بنابر احتياط (واجب) به صورت زدن و خراش دادن پوست و چيدن و كندن مو و داد و فريادى كه از حد اعتدال‏ بيشتر است، جايز نيست. و پيراهن چاك كردن در فوت غير پدر و برادر جايز نيست، بلكه در بعضى از مواردى كه ذكر شد كفّاره واجب مى‏‌شود؛ پس در مورد زنى كه مويش را در مصيبت بچيند كفّاره‏ اش، كفّاره ماه رمضان است، و اگر مويش را بكند، كفّاره‏ اش كفّاره قسم است، و همچنين اگر زنى صورتش را به طورى خراش دهد كه خون بيايد، بايد كفّاره قسم بدهد بلكه بنابر احتياط (واجب) در هر حال (اگرچه خون نيايد) بايد كفّاره قسم بدهد. و اگر مردى در فوت همسر و يا فرزندش پيراهن پاره كند، بايد كفّاره قسم بپردازد. و كفّاره قسم، به ده مسكين طعام دادن يا آنان را لباس پوشاندن يا آزاد كردن يك بنده است. و در صورتى كه نتواند، بايد سه روز روزه بگيرد. [1]
آیت الله مکارم: جايز نيست انسان در مرگ كسى صورت و بدن خود را بخراشد، و به خود لطمه بزند، و پاره‏ كردن يقه در مرگ غير پدر و برادر نيز، جايز نيست. هرگاه مرد در مرگ زن يا فرزند، لباس خود را پاره كند يا زن در عزاى میت صورت خود را بخراشد بطورى كه خون بيايد، يا موى خود را بكند، بنابر احتياط واجب بايد مانند كفّاره قسم را بدهد، يعنى يك بنده آزاد كند، يا ده فقير راطعام دهد و يا آنها را بپوشاند، بلكه اگر خون هم نيايد به اين دستور عمل نمايد. [2]
آیت الله سیستانی: کفاره ندارد و توبه و استغفار کند. [3]
آیت الله شبیری زنجانی: موارد مذکور، کفاره ندارد. [4]
آیت الله وحید: خراشيدن صورت و بدن و به خود لطمه زدن در مرگ كسى در صورتى كه ضرر معتنا بهى داشته باشد جايز نيست، هر چند در غير اين صورت هم احتياط واجب ترك آن است. بنابر احتياط واجب پاره كردن يقه در مرگ غير پدر و برادر جايز نيست ولى در مصيبت پدر و برادر مانعى ندارد. اگر زن در عزاى ميّت صورت خود را بخراشد و خونين كند، يا موى خود را بكند ـ بنابر احتياط مستحبّ ، ده فقير را طعام دهد و يا بپوشاند و همچنين است اگر مرد در مرگ زن يا فرزند يقه يا لباس خود را پاره كند. [5]
آیت الله فاضل: اگر دختر در مرگ مادر صورت خود را بخراشد به طورى كه خون بيايد يا موى خود را بكند باید ده فقير را طعام دهد و يا آنها را بپوشاند و اگر نتواند بايد سه روز روزه بگيرد بلكه اگر خون هم نيايد بنابر احتياط واجب به اين دستور عمل نمايد. برای چاک دادن لباس یا کبود کردن صورت دختر اگر خراش بر نداشته باشد کفاره واجب نیست، لیکن اگر صورت را خراشیده باشد و موهای خودرا نیز کنده باشد برای هر کدام باید یک کفاره بدهید یعنی یا باید ده فقير را طعام دهد و يا آنها را بپوشاند و اگر نتواند بايد سه روز روزه بگيرد. [6]

—————-
پی نوشت:
[1]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله خامنه ای، شماره استفتاء: wl8e69mGQ4M.
[2]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله مکارم، کد رهگیری: 9510020020.
[3]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله سیستانی، کد استفتاء: 563228.
​​​​​[4]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله شبیری زنجانی، شماره سوال: 36724.
​​​​​[5]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله وحید.
[6]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله فاضل لنکرانی، کد رهگیری: 9502934.