ریحانه الزهرا

حدود شرعی حجاب دستور خداوند متعال است و بندگان او نیز باید آن را رعایت کنند.

بعضا مشاهده شده برخی افراد که از فلسفه و حکمت های حجاب اسلامی آگاه نیستند، به حدود شرعی حجاب ایراد می‌گیرند مثلا می‌گویند: حالا چند تار مو بیرون باشد چه اشکالی دارد؟! یا کمی بالاتر از مچ دست پیدا شود چه اشکالی دارد؟!
در پاسخ باید گفت: ما باید تعیین کنیم چند تار مو بیرون باشد اشکال دارد یا خدا؟! ما باید تعیین کنیم چقدر بالاتر از مچ دست پیدا شود اشکال دارد یا خدا؟! ما باید حدود و خطوط قرمز شریعت را تعیین کنیم بعد بگوئیم بگوییم پایین ترش مشکل دارد یا خدا؟! این گونه سخنان به این می ماند که مثلا بگوییم چراغ قرمز رد کردنش ممنوع است، بعد کسی در قبال جریمه دوربین راهنمایی و رانندگی، بگوید من فقط سپرم رد شد یا فقط چرخم رد شد. آیا این پذیرفته است؟ این حرف عوامانه است چون وقتی خداوند متعال برای حکم شرعی حدی قرار می‌دهد، بر اساس مصالح، مفاسد و حکمت‌های بسیاری بیشتر از آن ایراد دارد. شک نیست که وقتی تحریکات جنسی در اجتماع زیاد شود، خود بانوان و خانواده که از مهمترین ارکان جامعه است، دچار آسیب های جبران ناپذیری می‌شوند. و وقتی خداوند حکیم حکمی را قرار می دهد حتما حکیمانه است و برای مصلحتی آن را قرار داده است.

خداوند متعال در سوره نور در این باره می‌فرماید: «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها …[نور / 31] و به زنان با ایمان بگو چشم‌های خود را فرو گیرند، و دامان خویش را حفظ كنند و زینت خود را جز آن مقدار كه نمایان است آشكار نسازند، و روسری‌های خود را بر سینه خود افكنند و زینت خود را آشكار نکنند» مفسرین بزرگ اسلامی معتقدند در این آیه تنها صورت و دست ها از مچ به پایین (وجه و کفین) استثنا شده است. [1]

ائمه طاهرین (علیهم‌السلام) نیز در روایات زیادی، در توضیح و تفسیر این آیه شریفه، مقدار لازم حجاب و پوشش واجب را بیان کرده‌اند. فضیل یسار از امام صادق(علیه‌السلام) پرسید: آیا ذراعین (از مچ تا آرنج دست) زن، از زینتی که خداوند فرموده است نباید آن را برای غیر شوهران خود آشکار کنند، محسوب می‌شود؟ حضرت فرمود: “بله و آنچه از بدن از خمار (روسری یا مقنعه) پایین تر است از زینت حساب می شود…". [2] همچنین مسعدة بن زیاد از امام صادق (علیه‌السلام) نقل می کند که وقتی از حضرت در باره زینتی که زن می تواند آشکار کند سؤال شد فرمود: “صورت و دو کف دست". [3]

در نتیجه: این دستور خداست که زنان جامعه اسلامی باید حجاب را رعایت کنند و حدود آن را نیز خود خداوند متعال معین کرده است و به وسیله اولیای خود به ما رسانده است.
_________________________________________
پی نوشت
[1]. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1374 ش، ج 14، ص 450 ، 451.
[2]. “عَنِ الْفُضَیْلِ بْنِ یَسَارٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الذِّرَاعَیْنِ مِنَ الْمَرْأَةِ أَ هُمَا مِنَ‏ الزِّینَةِ الَّتِی قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ قَالَ: نَعَمْ وَ مَا دُونَ الْخِمَارِ مِنَ الزِّینَةِ وَ مَا دُونَ السِّوَارَیْنِ، اصول کافی، كلينى، محمد بن يعقوب‏، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1407ق، ج 5 ، ص 521، باب یحل النظر الیه من المرأة.
[3]. “عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ فِی قُرْبِ الْإِسْنَادِ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ زِیَادٍ قَالَ: سَمِعْتُ جَعْفَراً وَ سُئِلَ عَمَّا تُظْهِرُ الْمَرْأَةُ مِنْ زِینَتِهَا قَالَ: الْوَجْهَ وَ الْکَفَّیْن"، وسائل الشیعة، شيخ حر عاملى، محمد بن حسن‏،  مؤسسة آل البيت عليهم السلام‏، قم، 1409ق،ج 20، ح 25429، ص 203، باب یحل النظر الیه من المرأة بغیر التلذذ.